Kinderen van de Hannie Schaftschool lazen gedichten voor en legden bloemen bij het monument aan de Westzijde. Erik Schaap van Bureau Discriminatiezaken benadrukte het belang van de beroemde verzetsstrijdster, de keuzes die zij maakte en die uiteindelijk zowel Jan Bonekamp als haar het leven kostte.
Lessen uit het verleden
Erik Schaap richtte zich in zijn toespraak over keuzes maken vooral op de aanwezige schoolkinderen. ‚Het is vaak onvermijdelijk om keuzes te maken. Uit vrije wil of noodgedwongen. Wij kunnen die keuzes gelukkig in vrijheid maken.’ Zeker nu de spanningen zowel internationaal, maar ook nationaal weer oplopen is het belangrijk lessen uit het verleden te trekken. Schaap: ‚Het is niet te hopen dat we ooit in een situatie terechtkomen zoals die bestond tussen 1940 en 1945. Maar juist om drama’s te vermijden zoals die in oorlogstijd plaatsvonden en elders in de wereld nog steeds plaatsvinden is het belangrijk om nu al te kiezen.’
Belang van keuzes
Verder benadrukte coördinator Bureau Discriminatiezaken Erik Schaap het universele belang te kiezen voor mensenrechten, voor vrijheid en voor democratie. ‘Het zijn de waarden die Hannie Schaft en Jan Bonekamp na aan het hart lagen en die het verdienen om enthousiast verdedigd te blijven, nu en in de toekomst.’ Op 21 juni van dit jaar is het precies zeventig jaar geleden dat Hannie Schaft en Jan Bonekamp politieman Ragut liquideerden. Zowel Ragut als Jan Bonekamp overleefden de aanslag niet. Een klein jaar later arresteerde de bezetter Hannie Schaft en bij toeval kwamen ze er achter dat ze het ‚meisje met het rode haar’ was. Op 17 april 1945 werd zij geëxecuteerd in de duinen bij Overveen. Ze was toen 24 jaar oud.
We zijn allemaal mensen
Marinke van Esveld en Eser Öszahin, twee leerlingen van de Hannie Schaftschool, droegen hun eigen verhaal en gedicht voor. Voor een geboeide menigte legden ze in eigen woorden de verbanden tussen het heden en verleden in een mooie en treffende voordracht:
‚Wij zitten op de Hannie Schaftschool. Omdat de school zo heet, en omdat we het belangrijk vinden, besteden we elk jaar
veel aandacht aan het onderwerp Respect voor elkaar hebben en natuurlijk wie Hannie Schaft was.
In de klas hebben we veel gepraat over hoe we met elkaar om moeten gaan.
Iedereen is anders, en dat mag. Dat hoort zo. Dat moet zo.
De ÉÉn is bruin, de ander is wit, en nog een ander is zwart.
De ÉÉn heeft een wipneus, de ander heeft flaporen en nog een ander kromme benen.
De ÉÉn heeft een beugel, de ander een bril, en nog een ander is gehandicapt.
De ÉÉn is slim, de ander is sportief, en nog een ander is heel creatief.
Allemaal andere mensen, maar in principe zijn we en blijven we hetzelfde. Daarom is het belangrijk iedereen te respecteren
zoals hij of zij is, en waar hij vandaan komt.
Op school hebben we het ook gehad over wat er nu in Oekraïne gebeurt.
Dit is een mooi voorbeeld van hoe mensen elkaar niet respecteren. Iedereen moet vrij kunnen zijn in wat hij of zij denkt.
Dit geldt voor volwassenen en voor kinderen.’
Hannie Schaft
Nu willen we nog iets zeggen over Hannie Schaft. Zij was een voorbeeld voor de vrijheid van de Joden, de zigeuners, en mensen
die niet voor de Duitsers wilden werken.
Een paar weken gelden hebben we een indrukwekkend bezoek gebracht aan de Eerebegraafplaats in Bloemendaal.
Daar zagen wij het graf van Hannie Schaft. Ook is Mieke†Bonn bij ons in de klas geweest om te vertellen hoe zij als Joods kind de oorlog meegemaakt heeft. Voor een groot deel was zij ondergedoken op verschillende plaatsen.
Tenslotte willen we nog een eigengemaakt gedicht opdragen aan Hannie Schaft.
Gedicht
Hannie Schaft was het meisje met het rode haar.
Ze stond altijd voor het verzet klaar.
Jannetje Johanna Schaft was haar echte naam.
In het verzet was ze heel bekwaam.
Ze deed heel veel voor vrijheid,
En in 1945 veranderde dat in blijheid.
We zullen haar nooit vergeten,
Voor haar moed, moet iedereen weten.
Door haar moed redde ze veel mensen,
en bezorgde ze de vrijheid die we allemaal wensen.’
Daarna legden de kinderen van de Hannie Schaftschool, vrouwenorganisaties, gemeente Zaanstad, politieke partijen, Amnesty International en andere instellingen bloemen bij het monument aan de Westzijde.
Op 5 februari 2014 opent in de Kunsthal Rotterdam 
