Het Helders Historische Reddingboten Collectief (HHRC) en de Stichting Gedenkteken Zeemanspot en Nationaal Steunfonds, dragen tijdens herdenkingen de hulp aan gezinnen van zeevarenden tijdens WOII uit.

Sinds 2013 zet het HHRC zich, met de drie uit dienst gestelde KNRM- reddingboten ‘Dorus Rijkers’, ‘Javazee’
en ‘De Zeemanspot’ in, bij het uitdragen van de inzet van genoemde fondsen bij de hulp aan gezinnen van
zeevarenden die buitengaats zijn op 10 mei 1940.

Het betreft de gezinnen van ca. 18.000 opvarenden van 800 schepen onder Nederlandse vlag, die aan de bezetter weten te ontkomen. De Nederlandse koopvaardijvloot, die op de 7^e plaats op de wereld-ranglijst staat en tot de modernste van de wereld wordt gerekend, wordt op last van de Minister van Oorlog in Londen, toegevoegd aan de geallieerde strijd.
De tol: ca 400 schepen gaan verloren, waarbij 3.500 bemanningsleden omkomen.

Op 6 juni 1940 wordt voor de bemanningsleden de Vaarplicht ingesteld, waardoor zij met één pennenstreek van burger ‘frontsoldaat’ worden. Het schip verlaten in een buitenlandse haven zal desertie zijn en worden bestraft. De bezetter onderkent de bijdrage van de Nederlandse koopvaardij aan de geallieerde strijd (wereldwijd) en traineert en verstoort de betalingen van de rederijen aan de gezinnen van de opvarenden van onze koopvaardij. Onder aanvoering van Abraham Filippo, kapitein van de Holland Amerika Lijn, Iman van den Bosch, Walraven van Hall, Gijs van Hall en Jaap Buijs, dragen de hulpfondsen Zeemanspot (later uitgebreid met Nationaal Steunfonds) bij, aan het ‘overleven’ van de gezinnen van zeevarenden tijdens de bezetting.
De fondsen tellen 2.000 medewerkers waarvan er 84 om het leven komen, waaronder Walraven van Hall en Iman van den Bosch. Beiden worden door de bezetter gefusilleerd.

In boekuitgaven over de Tweede Wereldoorlog en herdenkingen, krijgt de inzet van de hulpfondsen nauwelijks aandacht. Dat geldt eigenlijk ook voor de inzet van de Nederlandse Koopvaardij als geheel. Uitzondering daarop is de uitgave van het boek dat Erik Schaap over Walraven van Hall schrijft. De speelfilm ‘Bankier van het Verzet’ (2018) gaat niet in op de oorsprong van de fondsen, te weten de hulp en ondersteuning van families van zeevarenden in bezet Nederland. Ook gezinnen van ruim 1.500 marinemannen worden gesteund.

Gedenkteken bij het Nationaal Koopvaardijmonument ‘De Boeg’ in Rotterdam
De Stichting Gedenkteken Zeemanspot en Nationaal Steunfonds zet zich in voor het plaatsen van een gedenkteken bij De Boeg. De Stichting beoogt daarmee de kennis over de beide fondsen te vergroten. De streefdatum voor het plaatsen van het gedenkteken is medio 2023.

Op 4 mei 2022 zal het bestuur van de Stichting een krans leggen bij het Nationaal Koopvaardij-monument De Boeg in Rotterdam.

Voor nadere informatie: Stichting Gedenkteken Zeemanspot en Nationaal Steunfonds
Dobber, voorzitter
w.dobber.duh@ziggo.nl