Bloemlegging bij Maison d’Essence

Op donderdag 25 april legden leerlingen van basisschool Et Buut bloemen bij het monument bij Maison d’essence de fabriek van Polak & Schwartz.

Bij het monument dat onlangs werd geadopteerd door Et Buut werden niet alleen bloemen gelegd.
Ook werden er gedichten voorgedragen die door de leerlingen van groep 7B zelf werden geschreven.

Verschil
In oorlog en vrede zit veel verschil.
Wat als we niet bevrijd werden, hoe leefden we dan?
We praatten Duits, je mocht niet Joods zijn, je had geen eigen stem.
Hitler was de baas.
Misschien was er hongersnood, dat weten we niet.
Gelukkig is er vrede, want in oorlog en vrede zit veel verschil.

Thijs

De oorlog
Is er nog hoop?
Worden we nog bevrijd van de Duitsers?
Wie komt ons bevrijden, uit de kampen van de Duitsers?
We zijn hier lang weg van onze familie, door de Duitsers.
Eindelijk worden we bevrijd, 5 mei 1945, iedereen was blij.

Peer

De oorlog
Er bestaat zoveel angst in de oorlog.
Hoop dat je niet verraden wordt.
Of de hoop dat je bevrijd wordt.
Altijd maar bang zijn dat je verraden wordt,
Of dat je jouw familie kwijtraakt.
Straks moet je naar een strafkamp

schrijver onbekend

Oorlog
Soldaten overal
Vele doden waaronder veel joden en soldaten.
Soldaten die zijn gestorven voor hun land.
Die tot het bittere eind hebben gestreden.
Dat zijn de helden, die helden verdienen respect.
En daarom herdenken wij zo nog ieder jaar.
Met alle andere doodgewone.
Die zijn vermoord door hun geloof om hun afkomst.
Ik schrijf deze brief om te zeggen dat zo’n oorlog nooit meer mag komen.

Seth

Oorlog
Oorlog is niet leuk.
Oorlog is niet fijn.
Ook al is het maar klein.
Maar soms is het heel groot.
En gaan er mensen dood.
Soms raak je dan iets kwijt.
En maar wachten tot je wordt bevrijd.

Daantje

Dag tot nacht
Dag tot nacht
Nacht tot nacht
Levend en dood
Mensen in nood.
Huilen totdat je dood gaat
Wanneer je alles achterlaat
Huilen voor je leven
Die je weg moet geven
Honderden doden per dag
Het licht dat je het laatste zien mag.

Xinyu

Oorlog
Hitler was de baas
Maar dat was geen goed idee.
Hitler wilde geen Joden
En zei: weg ermee!
Ze gingen onderduiken
Of vechten in het verzet
Toen kwamen de bevrijders
En waren ze gered

Mike

Naamloos
De oorlog is niet fijn
En in de oorlog voel jij je nietig en klein.
Er is veel moord
En alle Joden zitten samen in een oord.
Je zit er krap, maar het is er veilig.
Voor hun is god heilig.
Maar waarom redt hij ze dan niet?
Die arme Jan, Hendrik en Piet?

Tijn

Vrede
Nu is er vrede
Maar dat was wel eens anders.
Toen was er oorlog en nu niet meer.
We leven in vrijheid en worden niet meer begluurd.
Wat mij betreft heeft de oorlog lang genoeg geduurd.
En wat geweest is blijft geweest.
Laat de vrede nu maar duren.

Max

Tentoonstelling 150 jaar afschaffing slavernij

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat Nederland de slavernij in Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen afschafte. Ter gelegenheid daarvan organiseert Bureau Discriminatiezaken een expositie over deze vlek op de vaderlandse geschiedenis.

Zaanse slavenhouders en afstammelingen
De expositie 150 jaar afschaffing slavernij bestaat uit negentien panelen met foto’s en informatie. Er is speciale aandacht voor de rol van enkele Zaanse slavenhouders en hun lijfeigenen. Het percentage inwoners met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond ligt in de Zaanstreek boven het landelijk gemiddelde. Het feit dat er zo’n groot aantal inwoners met een Surinaamse/Antilliaanse achtergrond herbergt, maakt het interessant om informatie beschikbaar te stellen over de voorouders van deze mensen en de rol van Nederland bij het in standhouden en vervolgens opheffen van de slavernij. Bewustwording van een gedeelde geschiedenis kan op een positieve manier bijdragen aan een gedeelde sociale samenhang.

Gezamenlijk verleden en samenleven
Op 1 juli 2013, precies 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, gaat de gemeente een straat vernoemen naar Anton de Kom. Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek/Waterland had de gemeente gevraagd deze Surinaamse mensenrechtenactivist en verzetsstrijder te eren met een straatnaam. Het thema ‘150 jaar afschaffing slavernij’ is voor Bureau Discriminatiezaken een belangrijke gelegenheid om opnieuw het bestaan van de multiculturele samenleving te benadrukken. De kleurrijke samenleving die Nederland in de loop der jaren is geworden.Door het organiseren van deze expositie hoopt Bureau Discriminatiezaken bij te dragen aan bewustwording van het gezamenlijk verleden, ter bevordering van de sociale cohesie. De tentoonstelling is tot juni 2013 op verschillende plaatsen in de Zaanstreek te zien.

Data rondreizende tentoonstelling
De tentoonstelling 150 jaar afschaffing slavernij is tijdens opneningsuren te zien in de volgende buurtcentra:
De Kolk (Zaandam) 27 februari – 12 maart
De Veldschuit (Zaandam) 13 maart – 26 maart
De Zeskanter (Koog aan de Zaan) 27 maart – 9 april
A3 (Assendelft) 10 april – 23 april
De Lorzie (Wormerveer) 24 april – 14 mei
De Kaaik (Assendelft) 15 mei – 4 juni

Yad Vashem onderscheiding voor Zaanse Geertje en Trijnie Pel

Op Holocaust Memorial Day ontvingen de Zaanse Geertje Pel-Groot en Trijnie Pfann-Pel de Yad Vashem medaille. Deze hoogste Israelische onderscheiding wordt uitgereikt aan niet-Joodse mensen die Joden redden uit de handen van de Nazi’s.

De families Swaab en Pel kenden elkaar al voor de oorlog. Geertje Pel had voor 10 mei 1940 tegen de oma van Marion Swaab gezegd dat als deze Joodse familie hulp nodig had, ze bij haar terecht kon. In 1942 is het zover. De jonge ouders van Marion besluiten Nederland te verlaten en Marion ‘Mappie’ Swaab komt bij de familie Pel in de Prins Hendrikstraat terecht. Vader Swaab weet Zwitserland te bereiken, maar moeder wordt in Brussel verraden en moet naar durchgangslager Mechelen. Beiden overleven de oorlog. Net als Marion die in 1945 door haar vader wordt opgehaald bij de familie Pel in Zaandam. Zij is na een aantal onderduikadressen terug bij deze doopsgezinde ondernemersfamilie.

In februari 1944 moet Geertje Pel-Groot met Marion Swaab zich melden bij de SD aan de Euterpestraat (de huidige Gerrit Jan van der Veenstraat) in Amsterdam. Ze is verraden door overbuurman en voormalig politieman Hendrik van der Kraan. Voor de oorlog nota bene kennissen van de familie Pel. De kinderen speelden met elkaar. Geertje Pel gaat met haar dochter Trijnie en Marion Swaab naar de boot, maar net voordat ze opstapt geeft ze Trijnie de opdracht Marion op een ander adres onder te brengen. Geertje Pel meldt zich in Amsterdam en wordt nadat rond Dolle Dinsdag vanuit Vught naar Duitsland is getransporteerd op 20 februari 1945 vergast in Ravensbrück. Zie ook Geertje Pel bij monumenten.

Twee jaar geleden was Marion Swaab, inmiddels bijna zeventig, met haar zoon in Jeruzalem. Bij de 23.000 namen die op de eremuur van Yad Vashem staan kon ze de naam van Geertje Pel niet vinden. Een jaar later werd ze opgespoord door het team van Monumenten Spreken, dat documentaires over de Tweede Wereldoorlog in de Zaanstreek maakt. Na de opnames over Geertje Pel-Groot besloot ze de Israëlische eretitel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ aan te vragen voor Geertje Pel en haar dochter Trijnie. Bijzonder is dat Trijnie, inmiddels 89 jaar, de eremedaille zelf in ontvangst nam. Dit is na zoveel jaren een zeldzaamheid. Net als voor haar moeder gebeurt dat tegenwoordig meestal postuum.

Tijdens de feestelijke uitreiking in het Zaans Museum was de aangrijpende documentaire van Monumenten Spreken over dit bijzondere verhaal te zien. Burgemeester Faber zei daarbij trots te zijn op deze bijzondere onderscheiding voor twee Zaanse inwoners. Annie van Soest-Pel nam namens haar moeder de onderscheiding in ontvangst. Jan Pfann-Pel, de zoon van Trijnie, benadrukte in zijn toespraak dat Marion het grote offer van de familie waard is geweest. Namens de familie Pel overhandigde hij Marion een kunstwerk. Vanaf nu staan de namen Geertje Pel-Groot en Trijnie Pfann-Pel met ruim 5.000 andere Nederlanders gebeiteld op de eremuur van Yad Vashem in Jeruzalem.