Onthulling zeven struikelstenen voor Zaanse Joden die in de Tweede Wereldoorlog werden weggevoerd en vermoord. Bijeenkomst afsluiting project Struikelstenen Zaanstad.
Van de bijna driehonderd Joden die begin 1942 woonden in het gebied dat nu Zaanstad is, stierven 177 personen een voortijdige dood, vrijwel allen in Auschwitz of Sobibor. Van hen heeft het merendeel geen graf.
De werkgroep Struikelstenen Zaanstad wil de namen van alle omgekomen Zaanse Joden zichtbaar maken op een struikelsteen. Daarmee ontstaat een gebroken namenlint door de stad: een monument dat de herinnering aan de weggevoerde Zaanse Joden levend houdt.
In Zaanstad zijn inmiddels 166 struikelstenen geplaatst.
Op 29 september worden weer zeven struikelstenen onthuld.
Later volgen de laatste vier, die geplaatst moeten worden op locaties die onderdeel zijn van nog in voorbereiding zijnde nieuwbouwprojecten .
Als de laatste vier struikelstenen ook onthuld zijn, worden alle 177 in de Holocaust omgebrachte Zaans-Joodse inwoners herinnerd door middel van deze gedenktekens.
Op 29 september aanstaande worden in Zaandam zeven struikelstenen onthuld. Tijdens een korte ceremonie worden de namen en levensgeschiedenissen voorgelezen van de mensen voor wie een steen onthuld wordt. Daarna kan, na een ogenblik stilte, een steentje – bloemen worden nooit gelegd op Joodse ‘graven’ – bij de struikelstenen worden gelegd.
Omdat deze zeven struikelstenen voorlopig de laatste zijn die onthuld worden, sluiten we op deze dag ook het project af met een eenvoudige slotbijeenkomst bij het namenboek in de hal van het Stadhuis.
U bent van harte welkom bij de onthullingen en bij de slotbijeenkomst.
De struikelstenen worden gemaakt door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het door hem opgezette project loopt al vanaf 1994. Sindsdien legde hij verspreid over Europa tienduizenden Stolpersteine, zoals de struikelstenen in het Duits heten. Demnig heeft ze zo genoemd, omdat je er over struikelt in je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst op de stenen te kunnen lezen. Passanten worden als het ware uitgenodigd om even stil te staan bij de aangeboden informatie. Op de gedenktekens (10 x 10 cm.) worden, in een messing plaatje, onder meer de naam, geboortejaar en overlijdensdatum van het slachtoffer aangebracht. De struikelstenen krijgen vervolgens een plek in het trottoir bij de voormalige woningen van de slachtoffers.
Programma
De onthullingen vinden plaats op vrijdag 29 september
om 13.45 uur:
Saenredamstraat 41 1 steen voor Samuel de Lange (1906-1945)
om 14.30 uur:
Westzijde 32 1 steen voor Mozes Stad (1901-1944)
om 15.15 uur:
Zuiddijk 297 1 steen voor Rudolf Kaplan (1908-1945)
om 16.00 uur:
Hermitage 91 4 stenen voor Marianne Groen-Loonstein (1863-1943), Catharina Izaak Groen (1891-1943), Leendert Izaak Groen (1893-1943) en Sara Groen (1901-1944).
Na afloop van de onthullingen treffen we elkaar om circa 16.30 uur in de hal van het Stadhuis bij het namenboek. Daar wordt om 17.00 uur het project Struikelstenen Zaanstad afgesloten.
De realisatie van het project Struikelstenen wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van vele particulieren, bedrijven en onder andere de volgende fondsen:
Honig Laan Fonds, Associatie Uitvaartfonds, Bredenhofstichting, P.M. Duyvis fonds, Jacob Stinsfonds, Gerrit Blaauwfonds, De Rooie Cent, Arie Lemsfonds.
