Onthulling 49 struikelstenen
Op 18, 19 en 21 november aanstaande worden in Zaandam en Koog aan de Zaan 49 struikelstenen onthuld. Tijdens een korte ceremonie worden de namen en levensgeschiedenissen voorgelezen van de mensen voor wie een steen onthuld wordt. Daarna wordt het zand weggeveegd en kan een steentje – bloemen worden nooit gelegd op Joodse ‘graven’ – bij de struikelstenen worden gelegd.
U bent van harte uitgenodigd daarbij aanwezig te zijn.
In Zaanstad zijn inmiddels 40 struikelstenen geplaatst. Nu komen daar 49 stenen bij. De Werkgroep Struikelstenen Zaanstad streeft ernaar dat in 2020 alle omgebrachte Zaans-Joodse inwoners worden herinnerd door middel van deze gedenktekens.
De struikelstenen worden gemaakt door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het door hem opgezette project loopt al vanaf 1994. Sindsdien legde hij verspreid over Europa tienduizenden Stolpersteine, zoals de struikelstenen in het Duits heten. Demnig heeft ze zo genoemd, omdat je er over struikelt in je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst op de stenen te kunnen lezen. Passanten worden als het ware uitgenodigd om even stil te staan bij de aangeboden informatie.
Op de gedenktekens (10 x 10 cm.) worden, in een messing plaatje, onder meer de naam, geboortejaar en overlijdensdatum van het slachtoffer aangebracht. De struikelstenen krijgen vervolgens een plek in het trottoir bij de voormalige woningen van de slachtoffers.
Van de bijna driehonderd Joden die begin 1942 woonden in het gebied dat nu Zaanstad is, stierven ruim 170 personen een voortijdige dood, vrijwel allen in Auschwitz of Sobibor. Van hen heeft het merendeel geen graf. Aangezien een mens pas is vergeten als zijn/haar naam vergeten is, wil de werkgroep de namen van alle omgekomen Zaanse Joden zichtbaar maken. Daarmee ontstaat een gebroken namenlint door de stad: een monument dat de herinnering aan de weggevoerde Zaanse Joden levend houdt.
De realisatie van het project Struikelstenen wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van vele particulieren en onder andere de volgende fondsen:
Honig Laan Fonds, Associatie Uitvaartfonds, Bredenhofstichting, P.M. Duyvis fonds, Jacob Stinsfonds, Gerrit Blaauwfonds.
De onthullingen vinden plaats op de volgende dagen:
Op maandag 18 november worden op 4 adressen in Zaandam 11 struikelstenen onthuld.
10.00 uur: 4 stenen bij Gedempte Gracht 95 (ter hoogte van Rozengrachtsteeg) voor de familie Drilsma
10.25 uur: 2 stenen bij Gedempte Gracht 83 voor Jacob Speijer en Jetje Koster
10.50 uur: 4 stenen bij Gedempte Gracht 16 voor de familie Vet
11.30 uur : 1 steen bij Hogendijk 66 voor Elsje de Jong-Lelie
Op dinsdag 19 november worden op 11 adressen in Zaandam 25 struikelstenen onthuld.
10.00 uur: 2 stenen bij Zuiddijk 37 voor het echtpaar Spiegel
10.30 uur: 1 steen bij Burcht 4 voor Josephina Jacobs-Kater en 4 stenen bij Burcht 2 voor de familie Levy-Weiss
11.00 uur tot 11.45:
1 steen bij Beethovenstraat 3 voor Josef Levy
3 stenen bij Beethovenstraat 4 voor het echtpaar Herzfeld-Rollmann en Adolf Frankenstein
3 stenen bij Beethovenstraat 7 voor familie Jäger
2 stenen bij Beethovenstraat 8 voor Zacharias Pilichowski en Walter Abraham
4 stenen bij Beethovenstraat 15 voor de familie Littwitz en Jacob Rosenthal
12.30 uur: 3 stenen bij Zuiddijk 34 voor de familie de Kromme
12.50 uur: 1 steen bij Zuiddijk 46A voor Helene-Krieg
13.20 uur: 1 steen bij Burgemeester van der Stadtstraat 108 voor Artur Geisenheimer
Op donderdag 21 november worden op 1 adres in Koog aan de Zaan en 3 adressen in Zaandam 13 struikelstenen onthuld.
10.00 uur: 7 stenen op de Lagendijk , westkant naast ingang van Tate&Lyle, Koog aan de Zaan voor de familie Brilleslijper-Zilverberg
11.00 uur: 1 steen bij Gerda Brautigamstraat 8 (voorheen Anna Paulownastraat 17A) Zaandam voor Kathe Bernstein
11.15 uur: 3 stenen bij Wilhelmina Druckerstraat 10 (voorheen Emmastraat 28) Zaandam voor de familie de Levie-Bernstein
11.50 uur: 2 stenen bij Westzijde 108A voor de familie Geisenheimer
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Werkgroep Struikelstenen Zaanstad,
leonore.verburg@gmail.com
