Walraven van Hall (10 -02- 1906 / 12 -02- 1945)
Als bankier van het Verzet was hij landelijk een van de bekendste mensen uit het Verzet tegen de Duitsers. In de oorlogsjaren gaf hij leiding aan het Nationaal Steunfonds (NSF), een geheime bank die middels illegale leningen en een miljoenenfraude bij De Nederlandsche Bank grote hoeveelheden geld verzamelde voor het landelijk verzet. Walraven van Hall, kwam uit een groot gezin in Amsterdam. Zijn oudere broer Gijs zou later burgemeester van Amsterdam worden.
Walraven koos aanvankelijk voor een loopbaan in de scheepvaart en volgde onder meer een opleiding aan de Zeevaartschool op Terschelling. Vier jaar lang reisde hij als koopvaardij-officier aan boord van schepen van de Koninklijke Hollandsche Lloyd. In 1929 werd een verdere carrière op zee afgesneden vanwege een oogafwijking. In 1931 keerde Walraven van Hall terug naar Nederland, waar hij ging werken voor dezelfde bank als zijn vader, bij een vestiging in Zutphen.
In het voorjaar van 1932 trad hij in het huwelijk met Tilly den Tex. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren. Kort voor de Tweede Wereldoorlog uitbrak werd Walraven van Hall compagnon in het bankiershuis Wed. J. Veltrup & Zoon in Zaandam.
Walraven reisde tijdens de oorlog bijna dagelijks van Zaandam naar Amsterdam, waar hij de effectenbeurs bezocht en allerlei contacten legde die hem in zijn werk voor het verzet van pas zouden komen. In 1943 richtte hij, samen met oud-Philipsmedewerker Iman van den Bosch (1891-1944), het Nationaal Steunfonds (NSF) op. Eerder hadden de twee mannen al samengewerkt bij de zogeheten Zeemanspot, een steunfonds voor gezinnen van zeelieden. Een andere belangrijke medewerker van het steunfonds was Andreas J. Gelderblom. Ook broer Gijs was betrokken bij het fonds. Samen met Van den Bosch reisde Van Hall het hele land door om plaatselijke comités op te richten en ervoor te zorgen dat lokale verzetsorganisaties zich bij het fonds aansloten. Er kwamen onder meer lening-agenten, kassiers, een kassier-generaal en drieëntwintig districtshoofden.
Het NSF was een illegale, maar zeer professionele organisatie, met bijna 2000 medewerkers. Die hielden zich onder meer bezig met het aantrekken van geld en het controleren van steunaanvragen. Ongevaarlijk was dit werk vanzelfsprekend niet. Maar liefst 84 NSF-medewerkers werden tijdens de oorlog door de nazi’s vermoord. Onder hen ook Iman van den Bosch, die in 1944 in Groningen werd opgepakt en nog datzelfde jaar als Todeskandidat in Kamp Westerbork werd geëxecuteerd. Aanvankelijk richtte het NSF zich vooral op het verwerven van giften van Nederlanders. Het opgehaalde geld ging onder meer naar vrouwen en gezinnen van zeevarenden, oud militairen en onderduikers. Het fonds hielp gedurende de oorlog volgens schattingen zo’n 150.000 personen. Ook verschillende organisaties kregen geld van het fonds, waaronder bijvoorbeeld de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO), de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, de Ordedienst (OD), de Landelijke Knokploegen (LKP) en de illegale pers. Na september 1944 ondersteunde het NSF de 30.000 gezinnen van de Spoorwegstakers. In totaal slaagde het NSF erin ruim 106 miljoen gulden te verzamelen.
Walraven werd door verraad op 27 januari 1945 samen met alle andere deelnemers aan een NSF – vergadering, door de nazi’s opgepakt en gevangengezet in het Huis van bewaring aan de Weteringsschans De Duitsers wisten in eerste instantie niet precies wie zij in handen hadden. Zij kenden de grote financier van het Nederlandse verzet alleen onder zijn schuilnaam Van Tuyl. Later achterhaalden zij dat Van Hall en Van Tuyl dezelfde persoon waren. Hierna werd hij op een lijst met Todeskandidaten geplaatst. Hij werd verhoord maar hield zijn lippen op elkaar.
Op 12 februari 1945 werd Van Hall, samen met zeven anderen, als represaille, gefusilleerd bij de Jan Gijzenbrug in Haarlem. Zijn lichaam werd na de oorlog herbegraven in vak 35 van de Erebegraafplaats Bloemendaal.
In 1949 werd een plaquette onthuld voor Walraven van Hall, aan het Beursplein in Amsterdam. In 1950 werd het Verzetsmonument Haarlem onthuld met de vermelding van de geëxecuteerden. In 2010 werd voor het kantoor van De Nederlandsche Bank in Amsterdam het Monument Walraven van Hall onthuld. Het monument naar ontwerp van Fernando Sánchez Castillo is een gevallen boom uitgevoerd in brons.[7] In 2020 werd op de plek van zijn voormalige Zaandamse woning (Westzijde 42) een in baksteen uitgevoerd citaat van een BS-secretaresse aangebracht: “Als Wally binnenkwam was iedereen in vijf minuten gelukkig.”
