Berichten

Lezing en signeersessie door Hanneloes Pen in Verzetsmuseum

Een gegeven leven – een Zaanse vrouw, een Joodse baby en een daad van verzet

In 1944 wordt de Joodse baby Marion Swaab, ondergedoken bij de Zaanse familie Pel, door de buurman verraden. Moeder Geertje Pel weet voor Marion nog net op tijd een veilig onderkomen te vinden en geeft zichzelf aan bij de Sicherheitsdienst. Geertje wordt via Kamp Vught gedeporteerd naar concentratiekamp Ravensbrück, waar ze om het leven komt. Marion en haar ouders overleven de oorlog en het gezin wordt herenigd. Dag in dag uit herinneren de ouders Marion aan het offer dat voor haar is gebracht is. Marions leven wordt getekend door gevoelens van schuld. Een gegeven leven is een even hartverwarmende als schrijnende geschiedenis over ontferming en opoffering, waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag pijnlijk voelbaar zijn.

In de permanente opstelling van Verzetsmuseum Amsterdam zijn vele verhalen te vinden over de vervolging van Joden en hen die zijn ondergedoken. In Verzetsmuseum Junior is onder meer het verhaal te vinden van de Joodse Eva, kind in de oorlog, over haar ervaringen in de oorlog en daarna. Een gegeven leven vormt een mooie aanvulling hierop. Tentoonstellingsbezoek voorafgaand aan of onmiddellijk na de lezing is gratis voor bezoekers van de lezing.

Hanneloes Pen is al 25 jaar werkzaam als journalist bij Het Parool. In 2013 stuitte zij op het aangrijpende verhaal van Marion Swaab en de familie Pel. Een gegeven leven is haar debuut dat in april van dit jaar verscheen. Na afloop van de lezing is het boek te koop en zal Hanneloes Pen signeren.

Datum:                                   15 november 2015, 14.00 uur (zaal open om 13.30 uur)

Locatie:                                  Verzetsmuseum Amsterdam, Plantage Kerklaan 61

Prijs:                                       Entree € 12,50, met korting € 10,-

Reserveren:                           lezingen@verzetsmuseum.org of 020 – 620 25 35

Wie herkent de mensen op deze foto?

In nieuwsblad De Zaankanter/Krommenieër stond het verhaal van mevrouw A.H. Muis-Hoorn, opgetekend door Kees Klinkenberg. De Zaandamse is op zoek naar de namen van de mensen die na de bevrijding op de foto werden gezet op de Dam in Zaandam.

Haar oog viel op de presentatie van de nieuwe voorzitter van Het Lustrumcomité, onderdeel van Het Stedelijk 4 en 5 mei Comité Zaanstad. Voor mevrouw Muis-Hoorn, trots draagster van het Verzetsherdenkingskruis, begonnen de raderen meteen te draaien. Als voormalig koerierster volgt zij alles wat met de Tweede Wereldoorlog te doen heeft op de voet. Met haar 92 jaar is ze nog precies op de hoogte.

‘Dat is de reden dat ik een foto onder de aandacht wil brengen’ is haar opening. Op haar tafel stapels papieren én een ringband. In de hoek van de kamer staat een typemachine. ‘Ik moet nog zoveel doen’ verontschuldigd zij zich. De foto is er één met al haar collegae koeriers op de Dam in Zaandam na de bevrijding. Met z’n allen staan de Zaandamse én Wormerveerse stille helden op een vrachtauto van haar vader Jan Hoorn, die een kolenhandel bestierde tegenover het station in Zaandam.
‘Het klinkt misschien vreemd, maar de namen van de mensen op de foto zijn om de één of andere manier nooit doorgekomen. Dat komt mede doordat we in de oorlog allemaal schuilnamen gebruikten. Na de oorlog moest er gewoon weer hard gewerkt worden en is het er nooit van gekomen. Nu besef ik dat er ongetwijfeld al een aantal op de foto niet meer onder ons zijn.’
Het is voor Alida Henrica Muis-Hoorn, zoals zij voluit heet, nog altijd een raadsel hoe zij ooit werd uitverkoren voor het verzetswerk. ‘Opgegroeid ben ik in een beschermde omgeving. Ik werkte bij Verkade voor de directie. Op een dag kwam ik een meisje tegen die mij vroeg of ik iets voor mijn land wilde betekenen na de oorlog. Dat leek mij geweldig en dus was mijn antwoord ja. In feite ben ik mijn hele leven een rebel gebleven.’
Een vervolg op dat gesprek leek lang te duren tot Ali ineens weer in contact kwam met het meisje. ‘Het was niet voor na de oorlog, maar meteen. Nu had ik wel al iets gehoord over het verzet natuurlijk. Ik had alleen geen idee wat ik daar dan voor kon betekenen. En dat het zo lang duurde had te maken met een screening.’
Zij werd verzocht zich te melden aan een deur op de Dam. ‘Tussen de Koperen Bel en het postkantoor en ik moest op een speciale manier kloppen. Stond ik daar ineens in een zaaltje met allemaal somber kijkende mannen. Niemand zei er iets. Totdat ineens baas Willy achter een gordijn vandaan kwam.’
Vanaf dat moment kreeg het leven van mevrouw Muis-Hoorn een totaal andere wending. ‘Om dat allemaal goed overzichtelijk te houden schrijf ik mijn belevenissen nog altijd op. Deze ringband is mijn geschiedenis. ‘
Keurig gerubriceerd voorzien van allerlei bijbehorende papieren en foto’s leest het verhaal als een soort jongensboek. ‘Let niet op de spelfouten, want dat typen is niet altijd even goed.’

Met het oog op het naderende jubileum 70 jaar bevrijding zoekt mevrouw Muis nu de namen van haar collegae op de foto. Reacties kunnen worden gestuurd aan de redactie van de Zaankanter:  redactie@zaankanter.nl

 

bron: Dichtbij.nl